BKS Stal Bielsko-Biała herbJeden z długowiecznych klubów, którego osiągnięcia piłkarskie pozostają w cieniu sukcesów w innych dyscyplinach. Bialską Stal rozsławiły siatkarki, ale w swojej karierze jej barwy reprezentowali także słynni Antoni Piechniczek i Józef Młynarczyk.

W Bielsku-Białej progi piłkarskiej Ekstraklasy udało się przekroczyć drużynie TS Podbeskidzie dopiero w XXI wieku. Przez lata to BKS Stal była jednak bardziej znanym klubem w środowisku futbolowym. „Czerwono-żółto-zieloni” wystąpili w siedmiu sezonach piłkarskiej II ligi, przez dwa lata trenerem był Antoni Piechniczek, także bramkarz brązowej reprezentacji MŚ 1982 – Józef Młynarczyk – spędził w Bielsku-Białej trzy sezony.

Markę Bialskiego Klubu Sportowego „Stal” budują także siatkarki. Ośmiokrotne Mistrzynie Polski (ostatni tytuł w 2010 roku) przyćmiły sukcesami futbolistów. W najwyższej lidze zespół występuje od 1976 roku (debiut nastąpił w 1955 roku, czyli 4 lata po utworzeniu sekcji).

Bialski klub został założony w 1922 roku w Białej (na bazie stowarzyszenia TS Szczerbiec). Wówczas Bielsko i Biała to były odrębne miejscowości, pierwszą klasyfikowano jako należącą do Śląska Cieszyńskiego, drugą jako małopolskie miasteczko. Dlatego też w nazwie klubu występuje przymiotnik Bialski (czyli pochodzący z Białej), a nie Bielski.

Człon w nazwie Stal pojawił się po II Wojnie Światowej (w ramach reorganizacji klubów sportowych) – wówczas bielszczanie grali pod szyldem Terenowe Koło Sportowe „Stal”, zaś żółty dodano do tradycyjnych czerwono-zielonych barw klubu. Sponsorem drużyny została Fabryka Maszyn Włókienniczych „Befama”.

W 1951 roku połączono Bielsko i Białą w jedno, szybko rozwijające się miasto. Oprócz przemysłu włókienniczego, także elektromaszynowy i samochodowy stanowiły o sile podbeskidzkiej gospodarki. Utworzona w 1971 roku Fabryka Samochodów Małolitrażowych została nowym sponsorem Stali. Z taśm zakładów zjeżdżały nowe Syreny i Fiaty 196p, a piłkarze dostali się na zaplecze ekstraklasy. Występowali w niej do 1983 roku (z przerwą między 1978 a 1981), później Stal balansowała między III a IV ligą.

W historii BKS posługiwał się kilkoma znakami, spośród których wybrałem trzy do omówienia.

Głównym symbolem klubu jest logo wyeksponowane pod tytułem wpisu, w którym widzę jutrzenkę wyzierającą znad koła zębatego. Optymistyczny to znak, choć w stylistyce ludowej i mógłby zostać lekko odświeżony. Występował w co najmniej trzech wersjach, różniących się rozmieszczeniem tekstów (czasem napis Stal na pasiastej tarczy, czasem rok założenia) lub kolorystyką (dolna część tarczy biała na niektórych wzorach).

BKS Stal Bielsko-Biała herb Siatkarki BKS Aluprof korzystają z emblematu, który został opracowany w 2002 roku (przy okazji jubileuszu 80-lecia klubu). Znak widoczny powyżej z prawej ponoć nawiązuje do historycznego herbu, którego jednak nie doszukałem się na pamiątkach ani odznakach. Razi mnie w obecnej wersji nadmiar błysków, przytłaczający wieniec i liternictwo (które formą przypomina przedwojenne czasy).

Emblemat widoczny powyżej (po lewej) został utrwalony na odznace oraz okładce wydawnictwa z 1981 roku.

Ocena znaku
Obecny herb piłkarskiej sekcji jest oryginalnym symbolem, choć w stylistyce z epoki Polski Ludowej. Jest to znak mocny, z konturami wyrysowanymi grubą czarną kreską, o poprawnej czytelności. Jedynie szeryfowy krój napisów: „BKS” oraz roku założenia, budzą dysonans, przy takiej kompozycji powinien być zastosowany np. geometryczny grotesk.


Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 3,2