Górnik Radlin herb klubuW niewielkim mieście pod Rybnikiem miał powstać wielki klub sportowy, wizytówka przemysłu górniczego. Jednak komuniści szybko zmienili plany i piłkarskiego giganta zbudowano w Zabrzu. W Radlinie pozostały jedynie złote „młotki górnicze” w znaku klubu…


© Autor: Jakub Malicki

Nazwa „Górnik” pojawiła się w polskim sporcie podczas jego reorganizacji w 1949 roku. Przy znacjonalizowanych wcześniej kopalniach, połączonych w zjednoczenia przemysłu węglowego, tworzono koła sportowe pod patronatem zrzeszenia Górnik (rosyjski „шахтер”). Jak wspomniałem w materiale o sponsoringu, dla wielu klubów unifikacja ta oznaczała zmianę nazwy lub likwidację, dla innych możliwość osiągnięcia sukcesu. Ponieważ przemysł wydobywczy był kluczową gałęzią socjalistycznej gospodarki, pod koniec lat 40-tych postanowiono stworzyć górniczy klub na miarę ambicji władz – utworzonej chwilę wcześniej – Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Wybrano Radlin, gdzie przy kopalni „Marcel” mieściła się wówczas siedziba dyrekcji Rybnickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. Od 1923 roku istniało tam także Towarzystwo Sportowe „Błyskawica” (początkowo funkcjonujące pod nazwą „Orzeł Emma-Obszary”).

Błyskawica Radlin herb klubuPrzed wojną drużyna ta walczyła o awans do Ligi Śląskiej. Błyskawica nie miała wsparcia w zarządzanej przez Niemców kopalni (do 1945 roku noszącej nazwę „Emma”).

Po II wojnie światowej Błyskawica trafiła do katowickiej klasy A (grupy I), zajmując wysokie 3. miejsce (za Ruchem i Baildonem). W 1948 roku – ostatnim w dziejach klubu – została wicemistrzem klasy A. W następnym drużyna została połączona z Rymerem Niedobczyce, spadkowiczem z ekstraklasy. W wyniku fuzji powstał Górnik Radlin, czy raczej koło sportowe przy zrzeszeniu Górnik pod patronatem rybnickiego zjednoczenia węglowego.

Górnik Radlin herb klubuSymbolem zrzeszenia były „młotki górnicze” wpisane w czarne lub niebieskie koło. Na niektórych odznakach towarzyszył im dopisek ZS Górnik, na innych akronim był rozwinięty i wypisany po łuku. Co ciekawe, zrzeszenie miało niebieskie barwy (ciemnoniebieskie stroje z błękitnym pasem na piersiach*), zamiast tradycyjnych zielono-czarnych kolorów górniczych.

Początki górniczej potęgi piłkarskiej były obiecujące – w 1949 roku Górnik awansował do I ligi. Pierwszy sezon ekstraklasy zakończył na 5. miejscu, a następnie przejął kilku zawodników Górnika Szombierki (spadkowicza z I ligi w 1950 roku). Rozgrywki w 1951 roku radlinianie zakończyli na 2. miejscu w tabeli, zyskując miano Wicemistrza 1. Ligi (bo komuniści zdecydowali, że rozgrywki o Puchar Polski, a nie ligowe, będą miały rangę Mistrzostw Polski).

Górnik Radlin herb klubuPamiątkowe tableu upamiętniające wicemistrzostwo I ligi; Źródło: Fanpage: Historia Górnika Radlin

Sukces w lidze nie wywołał euforii w Radlinie. Mecze nie cieszyły się dużym zainteresowaniem (najniższa frekwencja w lidze**), zawodnicy wyrażali niezadowolenie z powodu dołączana do drużyny coraz to nowych piłkarzy*** (ściąganych z innych śląskich klubów). Słowem – megalomański plan budowy sportowej wizytówki przemysłu węglowego w Radlinie nie wypalił. Swoisty kombinat sportowy zbudowano więc 50 kilometrów dalej – w Zabrzu, gdzie trafili najzdolniejsi gracze z Radlina, m.in Stanisław Oślizło.

Pomimo zawirowań, lata 50-te powinny kojarzyć się pozytywnie kibicom Górnika Radlin. Zespół tylko dwukrotnie był poza I ligą (1956, 1958), podczas gdy w następnych dekadach nie wzbił się ponad poziom III ligi.

W latach 1975-97 Radlin był częścią Wodzisławia Śląskiego, potem odzyskał prawa miejskie. Zmiana ta nie wniosła nic do klubu, poza korektą jego nazwy (na KS „Górnik Radlin” Wodzisław Śląski).

Po rozstaniu z kopalnią Marcel (obecnie należącą do Kompanii Węglowej SA) drużyna staczała się w hierarchii piłkarskiej. Obecnie „niebiesko-biali” występują w klasie A (będącej 7. poziomem rozgrywek)… Na koniec warto wspomnieć o sekcji siatkarskiej, która w 2004 roku zakwalifikowała się do najwyższej ligi (PLS). Po sezonie drużyna spadła do Serii B.

Ocena znaku
Górnik Radlin nie doczekał się oryginalnego znaku. Drużyna ma w herbie godło górnicze – skrzyżowane młotki (a ściślej ujmując – żelazny młot zwany perlikiem lub pyrlikiem oraz klin na trzonku, zwany żelazem) na niebieskim kole nawiązującym do emblematu zrzeszenia. Jedynym wyróżnikiem logo klubu z Radlina jest wpisanie nazwy klubu (po łuku). Obecnie jest ona wypisana dwoma krojami pisma (szerokim geometrycznym groteskiem „Górnik” i skondensowaną odmianą Helvetiki nazwa miasta). W dawnych latach oba człony wypisane były jednakowym krojem (poniżej rekonstrukcja dawnego znaku).

Górnik Radlin herb klubuNie udało mi się ustalić, od kiedy dokładnie obowiązywał ten wzór, możliwe, że pojawił się już w latach 50-tych.

Jedynie barwy wyróżniają Górnika Radlin na tle innych klubów z górniczym rodowodem, choć niebieski widnieje także w statutach drużyn z Wałbrzycha i Zabrza. Większość klubów górniczych posługuje się tradycyjnym, zielono-czarnym zestawem kolorów. Zieleń symbolizuje nadzieję górnika na bezpieczny zjazd do kopalni lub tęsknotę za naturą, czerń zaś kojarzy się z węglem lub ciemnościami panującymi pod ziemią.

Górnik Radlin herb klubu

Jak oceniasz znak Górnika Radlin?

  • 3 #poprawny (59%, 19 razy oceniany)
  • 4 #wartościowy (28%, 9 razy oceniany)
  • 5 #doskonały (6%, 2 razy oceniany)
  • 1 #koszmarny (6%, 2 razy oceniany)
  • 2 #niedopracowany (0%, 0 razy oceniany)

Ilość głosów: 32

Loading ... Loading ...


Ocena polskielogo.net:

Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 2,8

*Wojciech Frączek, Mariusz Gudebski, Jarosław Owsiański: Encyklopedia ekstraklasy. Statystyczny bilans 80 sezonów
str. 29
**Jan Goksiński: Klubowa historia polskiej piłki nożnej w latach 1945-1970;
str. 102
***Andrzej Gowarzewski: Encyklopedia piłkarska FUJI, tom 25:Liga polska; O tytuł Mistrza Polski 1920-2000;
str. 80