Czy podział Ligi na dwie grupy podnosi jej poziom? Odpowiedzi poszukamy w 1933 roku, gdy wprowadzono taki system. Po raz pierwszy mistrzem został zespół z Górnego Śląska, a Kraków stał się rekordzistą w ilości meczów derbowych.
© Autor: Jakub Malicki
Jeśli myślicie, że przedwojennym futbolem rządziły inne reguły niż obecnie, to jesteście w błędzie! Kibice w II RP byli świadkami afer korupcyjnych, burd na trybunach czy upadłości klubów. Oczywiście skala patologii była inna niż dzisiaj, a przynajmniej zasięg mediów nieporównywalnie skromniejszy. Choć z założenia futbol był amatorskim zajęciem i o sile drużyny decydowały taktyka i umiejętności swoich wychowanków, to już wtedy przewagę zyskiwały zamożniejsze kluby. Tak było w Wielkich Hajdukach, gdzie w 1933 roku miejscowy Ruch zyskał patrona w postaci huty „Batory” i „Niebiescy” szybko stali się potęgą w polskim futbolu…
Jakże odmienne są obecne losy klubu, od wielu lat istniejącego na przekór wszelkim mechanizmom rynkowym. Bez możnego sponsora, z niewielkiego, więc też mniej zasobnego miasta. Ostatnie doniesienia o niespełnieniu wymogów licencyjnych Ekstraklasy przez Ruch dają podstawy do obaw, że zbliża się koniec kolejnego zasłużonego klubu, że ugrzęźnie na kilka lat w niższych ligach, jak choćby sąsiednia GieKSa i jeśli odrodzi się, to tylko dzięki wytrwałości kibiców… Nie życzę tego czternastokrotnym Mistrzom Polski, ale widać, że potrzebują wypracowania nowego modelu funkcjonowania w sporcie.
Pierwszy tytuł drużyna z Górnego Śląska wywalczyła 83 lata temu, w zreformowanym systemie rozgrywek ligowych. Wszystkie kluby podzielono na dwie 6-zespołowe grupy: zachodnią i wschodnią. Do pierwszej trafiły 4 drużyny krakowskie (rekord ekstraklasy pod względem drużyn z jednego miasta w sezonie) oraz Ruch i najbardziej pokrzywdzona w takim układzie – Warta.
Do grupy wschodniej przyporządkowano Pogoń, Legię, ŁKS, Czarnych, Warszawiankę i wojskowych z Siedlec, występujących od połowy sezonu pod zmienioną nazwą „Strzelec”.
Tabela grupy wschodniej po pierwszej fazie rozgrywek:
Tabela grupy zachodniej po pierwszej fazie rozgrywek:
Po trzy najlepsze drużyny z każdej grupy trafiły do grupy mistrzowskiej, a pozostałe utworzyły grupę spadkową. Gdy dziś ktoś mówi, że obecna formuła rozgrywek Ekstraklasy jest innowacyjna, niech zajrzy do archiwum – bo system ten był stosowany już przed wojną. I doprowadził do rzeczy niebywałej – w 1933 roku rozegrano aż 16 meczów derbowych Krakowa, co teraz wydaje się ciekawostką, ale wówczas mogło rodzić pytania – czy nie jest to aby liga krakowska?
Źródło: Encyklopedia Piłkarska FUJI, tom 25: O tytuł Mistrza Polski; Katowice 2000
Jak widać, najsłabsza w Krakowie była drużyna Podgórza, choć na koniec sezonu zajęła wyższe miejsce niż Garbarnia, która uniknęła degradacji tylko dzięki meczom barażowym (w których okazała się silniejsza od Czarnych i Śmigłego).
Ligę opuścili lwowscy Czarni, nigdy już nie wracając na najwyższy poziom rozgrywek futbolowych. Do wybuchu wojny honoru lwowian broniła już tylko Pogoń. Wicemistrz Polski z 1933 roku przegrał rywalizację z Ruchem ledwie o jeden punkt, a losy tytułu ważyły się do ostatniej kolejki – w której Ślązacy pokonali 2-1 obrońcę tytułu, Cracovię, na jej stadionie!
Najlepszym strzelcem „Niebieskich” został Edmund Giemsa, zdobywca 15 goli, lecz nie wygrał klasyfikacji strzelców – skuteczniejszy okazał się wiślak Artur Woźniak, który strzelił 19 goli.
Końcowa tabela grupy mistrzowskiej:
Końcowa tabela grupy spadkowej:
Źródła:
Rocznik 1933 „Przeglądu Sportowego”
Encyklopedia Piłkarska FUJI, tom 25: O tytuł Mistrza Polski; Katowice 2000
https://www.wikipasy.pl/1933-11-12_Cracovia_-_Ruch_Wielkie_Hajduki_1:2
dostęp: 2016/12/15