Wybrzeże Gdańsk logo klubuNazwę „Wybrzeże” nosi obecnie kilka gdańskich klubów sportowych, podobnie jak barwy, pochodzące od gwardyjskiego protoplasty. Spróbujmy odtworzyć losy znaku jednego z najbardziej utytułowanych polskich klubów w piłce ręcznej.


© Autor: Jakub Malicki

Szczypiorniak od lat pozostaje w cieniu piłki nożnej, a przecież mecze są nie mniej emocjonujące i mamy zespoły należące do europejskiej czołówki. Od dwóch dekad polskim handballem – w wydaniu męskim – rządzą kluby z Kielc i Płocka. Utworzenie w zeszłym roku profesjonalnej ligi ma zwiększyć popularność dyscypliny w Polsce oraz podnieść poziom sportowy i marketingowy wszystkich drużyn.

Wybrzeże Gdańsk Vive Tauron KielceFoto: © Kuba Malicki

Po prawdzie, dominacja jednej lub dwóch drużyn w rozgrywkach nie jest w Polsce nową sytuacją, już w PRL-u kilka klubów piłki ręcznej miało swoje mistrzowskie serie. W latach 70-tych trwała „złota epoka” Śląska Wrocław, który wywalczył wówczas 7 kolejnych tytułów Mistrza Polski. Wrocławianie dwukrotnie wyprzedzili na podium gdańską Spójnię, która wcześniej – w drugiej połowie lat 60-tych – trzykrotnie była najsilniejsza w kraju. Jednak wizytówką gdańskiego handballa pozostaje GKS Wybrzeże Gdańsk, które 10-krotnie wygrało rozgrywki (pierwszy raz w 1966, 5 kolejnych tytułów w latach 1984-88, następnie 1991, 1992, 2000, 2001).

Lata 80-te były więc dekadą Gwardyjskiego Klubu Sportowego „Wybrzeże”, gdyż od 1981 do 1992 roku szczypiorniści „czerwono-biało-niebieskich” nie schodzili z podium Mistrzostw Polski! Jeśli dodamy finał Pucharu Mistrzów w 1986 roku, dwumecz przegrany dwiema bramkami z jugosłowiańską Metaloplastiką (u siebie gdańszczanie wygrali 29-24, w rewanżu porażka 23-30) oraz kolejny finał (przegrany z radzieckim SKA Mińsk), to możemy uznać Wybrzeże za topową markę także w Europie.

Niecałe dwie dekady później klub przestał istnieć, a jego sekcję szczypiorniaka próbowano ratować poprzez przeniesienie do AZS-AWFiS Gdańsk (2003 rok). W następnych latach brakowało jednak środków na prowadzenie drużyn seniorskich.

W 2010 roku pasjonaci gdańskiego szczypiorniaka postanowili wskrzesić męską drużynę, pod nazwą Stowarzyszenie Hanball Club „Wybrzeże” Gdańsk, a rok później dodano człon „Spójnia” do jego nazwy. Drużyna w pierwszym roku wygrała rozgrywki II ligi i awansowała na zaplecze Superligi. W połowie 2012 roku klub powrócił jednak do nazwy Wybrzeże, bowiem kibice gdańskiego klubu byli przeciwko „Spójni”, tym bardziej że w sąsiedniej Gdyni założono zespół pod takim mianem.

SPR Wybrzeże Gdańsk logo klubuZwróćmy uwagę na znak, którym posługiwał się klub w tamtym czasie. Charakterystyczne dwa czarne lwy trzymały biało-czerwoną tarczę ze złotymi krzyżami i koroną w polu czerwonym, co stanowiło odniesienia do herbu Gdańska. Logo w takim kształcie obowiązywało do 2016 roku, gdy przeprowadzono rebranding, o czym napiszę później.

Pomimo, że obecny herb znacznie różni się od historycznych symboli GKS, a spółka akcyjna „Wybrzeże” formalnie nie ma nic wspólnego z gwardyjskim klubem, możemy doszukać się wspólnych cech ze znakiem z epoki PRL (np. nawiązanie do symboliki miejskiej czy rysunek litery „Ż” w nazwie).


Gwardyjska epoka

Historia GKS Wybrzeże sięga 1945 roku, gdy w Gdańsku utworzono Milicyjny klub Sportowy na bazie drużyny piłkarskiej z V komisariatu MO, która rozegrała wówczas pierwszy swój mecz. Rywalem milicjantów byli żołnierze z pobliskiego oddziału Armii Czerwonej. Niedługo potem nazwę klubu wzbogacono o miano „Pogoń”, ale jego rozwój związany był dopiero z reorganizacją sportu na wzór radziecki.

Logo zrzeszenia GwardiaPod szyldem Gwardii powstawały kolejne sekcje, m.in. bokserska, koszykówki i szczypiorniaka (wicemistrzowie Polski 1956, 1957). Futboliści rozegrali kilka sezonów w III lidze, jednak w 1961 roku sekcja została zlikwidowana. Wcześniej, dokładnie w 1957 roku, klub przyjął nazwę Gwardyjski KS „Wybrzeże”.

Wybrzeże Gdańsk logo klubuNa początku lat 60-tych opracowano pierwszy herb klubu, na tarczy w kształcie trójkąta, podzielonej na 5 pól, z których centralne zawierało symbole Gdańska, wspomniane dwa krzyże i koronę. W górnym polu tarczy widniała litera „G”, przypominająca rysunkiem monogram Gwardii. Forma wydawała się skomplikowana i już w następnej dekadzie postanowiono uprościć emblemat Gwardii. Usunięto dwa boczne trójkąty ze znaku i pole z nazwą, pozostawiając tarczę w kształcie rombu.

Wybrzeże Gdańsk logo klubuHerb ten towarzyszył szczypiornistom Wybrzeża w „złotej dekadzie”, a także gdańskim żużlowcom, którzy zdobyli z nim dwa srebrne medale Drużynowych Mistrzostw Polski (1978, 1985, w latach 60-tych mieli także srebro i brąz). Dzisiaj podobnego symbolu używa SGKS Wybrzeże, czyli klub judo wyodrębniony w 2004 roku z dawnego gwardyjskiego klubu.

W 2006 r. GKS opuścili także żużlowcy, którzy trafili do nowego podmiotu na sportowej mapie Gdańska – Gdańskiego Klubu Żużlowego „Wybrzeże”. Opracowano także nowy herb dla tego klubu, o podobnym układzie treści (od góry: akronim / nazwa / herb miasta), lecz umiejscowione na zupełnie innej tarczy.

GKP Wybrzeże Gdańsk logo klubuOd 2012 roku nazwa „Wybrzeże” funkcjonuje także w rozgrywkach piłki nożnej, a konkretnie w gdańskiej B-klasie. Gdański Klub Piłkarski „Wybrzeże” ma swoje logo, przypominające znak żużlowców, lecz z dodaną małą piłeczką na spodzie tarczy.


Opinia o znaku

W Gdańsku doszło do swoistej dyfuzji marki Wybrzeże, dotarłem do czterech obowiązujących znaków, które należą do klubów: piłki nożnej, żużla, judo i piłki ręcznej.

Zdecydowałem przyjrzeć się najnowszemu herbowi Wybrzeża Gdańsk Handball S.A., ponieważ jest to uznana marka w polskim szczypiorniaku, aktualnie drużyna występuje w najwyższej klasie rozgrywek – czyli PGNiG Superlidze – i używa profesjonalnie wyrysowanego logo.

Wybrzeże Gdańsk brandingFoto: © Kuba Malicki

Jak wcześniej wspomniałem, w zeszłym roku klub zaczął budować nowy, wyrazisty wizerunek, a na materiałach marketingowych dominującym kolorem stała się czerń. Na koszulkach zawodnicy noszą znak w wariancie inwersyjnym.

Rebranding SPR Wybrzeże Gdańsk logo klubuTarcza znaku jest transparentna, co nie jest powszechnie stosowanym rozwiązaniem w herbach sportowych. Stanowi bowiem ograniczenie w ekspozycji znaku, herb w kolorze (z czerwonym i niebieskim krzyżem) może występować jedynie na białym tle. Na innych kolorach należy stosować wersję monochromatyczną albo inwersyjną, by nie stracić czytelności logo.

Drugą kwestią są lwy trzymające tarczę. Układ taki przypomina tzw. „Herb Wielki Miasta Gdańska” oraz najnowsze logo miasta nad Motławą. Podobną kompozycję ma również logo tamtejszej Politechniki, lwy trzymające tarczę pojawiły się także w znaku gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. W moim odczuciu, powielanie motywu z herbu miasta ma uzasadnienie w przypadku instytucji publicznych, natomiast w logo klubu lwy są zbędne.

Logo Gdańska logo Politechniki GdańskiejNa szczęście znak Wybrzeża wyróżnia się w tym gronie zawartością tarczy – monogramem „W” umieszczonym w miejscu korony na herbie miasta. Pomysł może budzić kontrowersje, jako ingerencję w miejską symbolikę. Mnie podoba się ten element, szeryfy litery współgrają z ramionami krzyży, dzięki czemu znak ma wyrazisty charakter i nawet stosowany bez trzymaczy (lwów) wciąż powinien być rozpoznawalny.

Wybrzeże Gdańsk logo uproszczoneWersja uproszczona logo funkcjonuje jako alternatywna i w moim przekonaniu prezentuje się znacznie korzystniej od kompozycji z czarnymi lwami.

Wybrzeże Gdańsk logo uproszczoneFoto: © Kuba Malicki

Miałem okazję obejrzenia z bliska nowej identyfikacji klubu, podczas Meczu Otwarcia sezonu 2016-17 w Ergo Arenie, gdy Wybrzeże podejmowało Vive Tauron Kielce. Pod względem sportowym gdańszczanie ustępują jeszcze Kielcom, ale od strony marketingowej nie powinni mieć kompleksów… Czy jednak Waszym zdaniem taki minimalistyczny, symetryczny znak Wybrzeża, pasuje do sportowej stylistyki? Czy na pierwszy rzut oka kojarzy się klubem sportowym czy bardziej z marką odzieżową?

Logo Wybrzeża Gdańsk

Jak oceniasz znak Wybrzeża Handball Gdańsk?

  • 3 / poprawny (55%, 294 razy oceniany)
  • 4 / wartościowy (25%, 131 razy oceniany)
  • 5 / doskonały (20%, 107 razy oceniany)

Ilość głosów: 532

Loading ... Loading ...


Ocena polskielogo.net:

Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 4,2

Źródła:
http://www.wybrzezegdansk.pl/serwis/dzieje1

http://www.wybrzezegdansk.pl/serwis/herb

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wybrze%C5%BCe_Gda%C5%84sk_(pi%C5%82ka_r%C4%99czna)

http://gdansktown.pl/ru/pilka-reczna1/635-gdanskie-kluby-spr-spojnia-wybrzeze-gdansk

http://sportowefakty.wp.pl/pilka-reczna/300167/gdanscy-szczypiornisci-wracaja-do-nazwy-wybrzeze

dostęp: 2017/03/19

Jan Goksiński: Klubowa historia polskiej piłki nożnej w latach 1945-1970; tom III: Warszawa 2013