Polonia Bydgoszcz herb klubuLosy bydgoskiego klubu przypominają żywot więźnia, który po kilkudziesięciu latach opuścił karcer i zobaczył, że trudno odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Tym trudniej, że podczas pobytu w celi, odniósł wiele sukcesów w rywalizacji ze współtowarzyszami.


© Autor: Jakub Malicki

Podobnie jak w Łodzi, tak i w Bydgoszczy kluby sportowe przeżywają kryzys. Kto pamięta, że przed laty mieli tam derby w piłkarskiej ekstraklasie? I, że z grodu nad Brdą pochodzą tacy czempioni sportu, jak Zbigniew Boniek i Tomasz Gollob?

Teraz jednak żużlowcy dołują w I lidze (2. poziom rozgrywek), Zawisza po raz kolejny jest odbudowywany w niższych ligach (w tym sezonie B-klasa), a Polonia rywalizuje w okręgówce ze Strażackiem Przechowo, Iskrą Ciechocin czy Sokołem Radomin.

Szara rzeczywistość sportu w 355-tysięcznym mieście, choć może powinniśmy się cieszyć, że kluby te wciąż istnieją? Wszak w ciągu 96 lat Polonia przetrwała co najmniej trzy upadki…

Zielony odcień Polonii
W Poznaniu pamiętają Edmunda Szyca jako twórcę Warty i patrona gigantycznego stadionu na Wildzie. Przedwojenny działacz sportowy, wielki patriota i uczestnik powstania wielkopolskiego powinien być także wielbiony w Lesznie i Bydgoszczy, gdzie był jednym z twórców miejscowych klubów sportowych o nazwie „Polonia”.

Założony w 1920 roku bydgoski używał monogramu „P”, o czym świadczą zdjęcia sportowców, a także miał zieleń w swoich barwach, co wydaje się nawiązaniem do poznańskiego klubu.

Polonia Bydgoszcz przedwojenne logo klubuKoloru naszywki możemy się jedynie domyślać, prawdopodobnie była czerwona, ale wobec braku innych źródeł, zostawiam achromatyczną, jak na zdjęciach lekkoatletów z lat 20-tych XX wieku.[1]

Pierwszy herb klubu miał postać tarczy podzielonej na dwa pola – górne w ukośne biało-czerwone pasy i dolne zielone z piłką. Całość na otoku z nazwą Klub Sportowy „Polonja” Bydgoszcz (pisownia sprzed reformy ortograficznej 1936 roku).

Jak wyczytałem w monografii klubu autorstwa Sławomira Wojciechowskiego[1], taki znak widniał na dokumentach z 1928 roku i obowiązywał do 1934 r. W 1932 roku zmieniono nazwę na Bydgoski Klub Sportowy „Polonia”, jednak nie poprawiono treści na otoku herbu. Człon „Klub Sportowy” widniał także na odznace, dzięki której wiemy jakie kolory miał ten pierwszy herb Polonii.

Futboliści Polonii pięciokrotnie wygrywali pomorską ligę okręgową, uzyskując prawo startu w eliminacjach o Ligę. W 1928 roku odpadli w pierwszej fazie eliminacji (silniejsze okazały się ŁTSG, Legia Poznań i Marymont Warszawa). W 1932 roku znowu najgorsi w grupie eliminacyjne (za Legią Poznań, ŁTSG i Gwiazdą Warszawa). Rok później zagrali lepiej, w tabeli eliminacyjnej wyprzedzili Legię Poznań i Union-Touring Łódź, lecz silniejsza okazała się Polonia Warszawa. W 1935 roku znowu eliminacje bez powodzenia, oprócz wspomnianych Legii i U-T, lepsza okazała się także warszawska Skoda.

Polonia Bydgoszcz herb klubuDrużyna piłkarska BKS Polonia Bydgoszcz w 1933 roku; Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Kolejna szansa awansu do ekstraklasy nadarzyła się dopiero po II wojnie światowej. Polonia wygrała klasę okręgową w 1947 roku i w pierwszej fazie eliminacji trafiła na Lechię Gdańsk, HCP Poznań oraz Milicyjny KS Szczecin. Dwa wyjazdowe remisy i 4 porażki wskazują, że „Biało-Czerwoni” nie mieli szans awansu do elity polskiego futbolu.

Polonia Bydgoszcz logo klubuOd 1934 roku klub używał herbu z trójkątną tarczą w biało-zielone pasy i nazwą BKS Polonia wypisaną na biało-czerwonych barwach w głowicy. Wzór ten przetrwał m.in. na jubileuszowej odznace 25-lecia. Obowiązywał do 1949 roku, w którym Polonia została wchłonięta przez zrzeszenie Gwardia.

Pod rządami milicji
Reorganizacja sportu na wzór radziecki oznaczała zniknięcie nazwy „Polonia” ze sportowej mapy Polski. 12 lutego 1949 roku Zrzeszenie Sportowe Gwardia przejęło „opiekę” nad bydgoskimi sportowcami a miasto zyskało pierwsze sukcesy sportowe.

Gwardia Bydgoszcz herb klubuŻużlowcy trafili do I ligi w 1951 roku, zajmując w debiucie 2. miejsce. Dwa lata później powtórzyli wynik, a w 1955 roku świętowali pierwszy tytuł Mistrza Polski. Hokeiści na lodzie dwukrotnie wywalczyli wicemistrzostwo Polski (1954, 1955), a piłkarze awansowali do ekstraklasy! W debiucie gościli Budowlanych z Chorzowa (dawny AKS), przegrywając 0-1.

Gwardia Bydgoszcz herb klubu

Na koniec sezonu bezpieczne 9. miejsce w tabeli, w następnym 10., wreszcie w 1956 roku 11. i spadek z ligi. To był koniec Gwardii w Bydgoszczy, podczas odwilży przywrócono nazwę „Polonia”, dodając człon MKS.

Czerwono-biało-niebieska Polonia
Pod nazwą Milicyjny Klub Sportowy „Polonia” bydgoszczanie osiągnęli największy sukces w historii sekcji piłkarskiej. Zajęli 5. miejsce w ekstraklasie 1960 roku, a ich napastnik, Marian Norkowski został królem strzelców, zdobywając 17 goli. „Mala” zagrał także w 6 meczach reprezentacji Polski, zdobywając gola w towarzyskim meczu z Francją (2-2).[2]

Polonia Bydgoszcz herb klubuMilicyjna Polonia rozegrała 4 sezony w piłkarskiej ekstraklasie, spadając z niej w 1961 roku. W tym ostatnim roku odbyły się dwa mecze derbowe Bydgoszczy w I lidze, jedyne w historii na tym poziomie rozgrywek.

Gwardia Bydgoszcz herb klubu
Gwardia Bydgoszcz herb klubu

Zwycięstwo nad lokalnym rywalem na pocieszenie, obie drużyny spadły wtedy z ekstraklasy. Jednak nie spotkały się w następnym roku na jej zapleczu. W 1962 roku Polonia pod zmienioną nazwą (przywrócono historyczną BKS) występowała w grupie A, a Zawisza w grupie B II ligi. Wojskowi spadli wtedy do III ligi, jednak już po pół roku (zmiana systemu na jesień-wiosna) doszło do derbów Bydgoszczy na zapleczu ekstraklasy. Obie drużyny wygrały po 2-1 na własnym stadionie.[3] Wojskowi wrócili wówczas do ekstraklasy, a Polonii wiodło się coraz gorzej. Od 1967 roku utkwiła w III lidze.

Polonia Bydgoszcz herb klubuDopiero w 1975 roku wróciła na zaplecze ekstraklasy (już pod nazwą GKS Polonia) i znowu spotkała lokalnego rywala. Zawisza pokonał gwardyjski klub 2-1 u siebie, na wyjeździe był remis 1-1. W sezonie 1976/77 także „Zeta” okazała się silniejsza, dwukrotnie pokonując Polonię 1-0.[4] To był ostatni sezon w historii Polonii na zapleczu ekstraklasy, choć najgorsze miało dopiero nadejść…

Likwidacja BKS Polonia
Na początku lat 90-tych klub stracił swojego milicyjnego „patrona”, trafiając pod opiekę miasta. W 1990 roku przywrócono nazwę BKS Polonia, a dwa lata później żużlowcy wywalczyli trzeci w historii tytuł Mistrza Polski!

Polonia Bydgoszcz herb klubuNa czerwono-biało-niebieskich plastronach żużlowców widniał czarny gryf (zdobił kostiumy drużyny już w 1957 r.), a w drużynie zaczynał jeździć Tomasz Gollob.

Polonia Bydgoszcz Mistrz Polski 1992Mistrzowska drużyna żużlowców Polonii z 1992 roku; Źródło: sportowabydgoszcz.pl

Piłkarze w tamtym roku spadli z III ligi, do której wrócili dopiero po 9 latach! Żużlowcy w tym czasie wywalczyli kolejne tytuły Mistrzów Polski (1997, 1998, 2000, 2002). Rok później postawiono Bydgoski Klub Sportowy „Polonia” w stan likwidacji, z powodu 5-milionowego zadłużenia.[5] W 2003 roku skończył się okres funkcjonowania klubu o czerwono-biało-niebieskich barwach.

Powrót do korzeni
Pasjonatom bydgoskiego sportu udało się jednak ocalić nazwę klubu od zapomnienia. W tymże 2003 roku powołano do życia dwa podmioty – Klub Piłkarski „Polonia” (zaczął rozgrywki w lidze okręgowej) oraz Bydgoskie Towarzystwo Żużlowe „Polonia”, przekształcony później w spółkę akcyjną (utrzymał miejsce w Ekstralidze).

Polonia Bydgoszcz herb klubuPo 54 latach przywrócono trójkątny herb drużynie piłkarskiej, jednak tym razem w biało-czerwonych barwach. Żużlowcy otrzymali za to zmodyfikowany znak gwardyjski, a w 2006 roku wymyślono logo z gryfem (który kibicom kojarzył się z kogutem) dla ŻKS Polonia Bydgoszcz SA.[6]

Polonia Bydgoszcz herb klubuZmiany okazały się szczęśliwa dla żużlowców, którzy wywalczyli drużynowe wicemistrzostwo Polski (2005) oraz brązowy medal MP (2006). Rok później spadli do I ligi i od tamtej pory sporadycznie wracali do Ekstraligi.

W 2011 roku kolejna zmiana herbu żużlowców, po konsultacjach z kibicami wybrano trójkątny znak z czerwoną szarfą i wieńcem, na której widniała nazwa spółki. Upodobniono tym samym znak klubu do logo Klubu Piłkarskiego Polonia.

Polonia Bydgoszcz herb klubuDwa lata później uproszczono znak, wypisując nazwę „Żużlowy Klub Sportowy Polonia Bydgoszcz” w głowicy i rezygnując z szarfy.

Opinia o znaku
Opisałem bardziej szczegółowo dzieje bydgoskiej Polonii, gdyż klub ten wielokrotnie zmieniał herb. Najbardziej treściwym jego znakiem wydaje się ten z XXI wieku, który jest zarazem najprostszy. Jego trójkątna tarcza nawiązuje do powojennego emblematu, choć pozbawiona została zielonego koloru. Największe sukcesy Polonia odniosła jednak z czerwono-biało-niebieskim znakiem Gwardii i późniejszymi jego wariacjami.Tak jak polscy piłkarze największe sukcesy odnosili w koszulkach z Orłem Białym pozbawionym korony, tak bydgoska Polonia świętowała z symbolem wymyślonym przez komunistów.

W naszym serwisie oceniamy jednak aktualne znaki klubów – dlatego dzisiaj przyjrzymy się biało-czerwonej tarczy z napisem „Polonia” w głowicy, wypisanym szeryfowym krojem. Prosty to znak, który miałby doskonałą czytelność, gdyby nie dodano doń szarfy z nazwą miasta… Detal, który osłabił moc herbu, dodatkowo zawiera liternictwo z koszmarnym kerningiem.

Nie jest to także herb wybitnie oryginalny, ale dzięki swemu pierwowzorowi – wart docenienia i w tej trudnej sytuacji klubu trzymajmy kciuki, by sportowcy Polonii napisali dla niego nową historię.

Polonia Bydgoszcz logo klubu

jak oceniasz obecny znak Polonii Bydgoszcz?

  • 5 #doskonały (27%, 31 razy oceniany)
  • 3 #poprawny (26%, 29 razy oceniany)
  • 4 #wartościowy (20%, 23 razy oceniany)
  • 2 #niedopracowany (15%, 17 razy oceniany)
  • 1 #koszmarny (12%, 13 razy oceniany)

Ilość głosów: 113

Loading ... Loading ...


Ocena polskielogo.net:

Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 2,8

[1] Sławomir Wojechowski: Zapomniane pokolenie. Polonia Bydgoszcz 1920-1949; Form-Druk 2011; str. 20-22

[2] http://www.hppn.pl/reprezentacja/mecze/rok-1960/563,Polska-Francja-28-09-1960-mecz-towarzyski
dostęp: 2016/11/09

[3] http://www.mogiel.net/POL/history/pol2h60.php
dostęp: 2016/11/09

[4] http://www.mogiel.net/POL/history/pol2h70.php
dostęp: 2016/11/09

[5] http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/1,35590,1918252.html?disableRedirects=true
dostęp: 2016/11/09

[6] http://www.expressbydgoski.pl/a/sonda-jaki-herb-dla-polonii,11000347/
dostęp: 2016/11/09

[7] http://www.polonia1920.pl/i,2,o-klubie
dostęp: 2016/11/09

Podziękowania dla Bogdana Cisaka za pomoc w zbieraniu materiałów.