Widzew Łódź herbJeden z bardziej zasłużonych klubów piłkarskich w naszym kraju. W tym roku znalazł się na zakręcie, a herb miał trafić na licytację. Rok założenia klubu także budzi kontrowersje, 1910 kwestionuje wielu historyków.


© Autor: Jakub Malicki

Największe sukcesy piłkarzy Widzewa Łódź miały miejsce na początku lat 80-tych oraz w połowie ostatniej dekady XX wieku. Pierwsze mistrzostwo łódzki klub wywalczył w 1981, następne w 1982 roku. W sezonie 1982/83 „Widzewiacy” dotarli do półfinału Pucharu Mistrzów, eliminując po drodze słynny Liverpool (2-0, 2-3), Rapid Wiedeń (1-2, 5-3), Hibernians Paola (4-1, 3-1). W 1/2 finału podopieczni Władysława Żmudy ulegli Juventusowi Turyn (0-2, 2-2), a w składzie rywali wystąpił Zbigniew Boniek, były zawodnik łódzkiego klubu.

W 1996 roku Widzew wywalczył trzecie Mistrzostwo Polski i odniósł kolejny sukces w pucharach, awansując po dramatycznym dwumeczu z Broendby do fazy grupowej Ligi Mistrzów (jako ostatnia polska drużyna). Rok później „Czerwoni” obronili tytuł najlepszej drużyny w kraju, a w 1999 wywalczyli wicemistrzostwo Polski (i wystąpili w eliminacjach Ligi Mistrzów, zamiast mistrzowskiej Wisły, którą wykluczono na rok z pucharów).

Wstęp o sukcesach klubu zestawiony z obecną sytuacją (spółka w likwidacji, reaktywowana drużyna w IV lidze) pokazuje, jak dramatyczne były losy klubu w ciągu ostatnich lat. „Nowy” RTS Widzew (Reaktywacja Tradycji Sportowych Widzew Łódź) nie nie mógł korzystać z historycznego znaku, którym rozporządzał syndyk (jako dobrem niematerialnym) [do kwietnia 2016, gdy okazało się, że zlikwidowana spółka nie miała do niego praw autorskich**** – aktualizacja JM 2016/04/03]. W maju media obiegła informacja o wystawieniu do licytacji praw do herbu oraz chęci zakupienia ich przez kibiców… Legii!

Dodajmy, że w łódzkiej Klasie A występuje klub o nazwie TMRF Widzew Łódź, powstały z inicjatywy kibiców (Fanatyków Widzewa). Nazwa nawiązuje do przedwojennego Towarzystwa Miłośników Rozwoju Fizycznego, które uznawane jest przez historyków klubowych za protoplastę RTS Widzew.

Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego
W 1910 roku zarejestrowano stowarzyszenie piłkarskie o wspomnianej nazwie TMRF (umiejscowione w części osady Widzew przyłączonej do Łodzi 4 lata wcześniej). Do tego podmiotu odnosi się rok wpisany w późniejszych znakach klubu (o tym za chwilę). Znak TMRF został wydany na odznace, jednak uchodził za falsyfikat (bowiem odznaka pochodzi z okresu po 1960 roku*).

TMRF Widzew herb Istnieje jednak zdjęcie legitymacji stowarzyszenia, na której widnieje ten emblemat (w skali szarości, więc barw musimy się domyślić) i właśnie ten wzór był bazowym dla zamieszczonej tu rekonstrukcji.

Działalność TMRF została zakończona wraz z wybuchem I Wojny Światowej.

Dodajmy jeszcze, że wieś Widzew została włączona stopniowo do Łodzi (część zachodnia w 1906 – skutkiem czego była bardziej uprzemysłowiona, rolnicza część wschodnia dopiero w 1946). W 1954 roku Widzew zyskał miano dzielnicy Łodzi, zlikwidowanej w 1993 roku (gdy wszedł w skład gminy miejskiej Łódź). Obecnie rejon miasta o największej powierzchni.

Pierwszy oficjalny znak Widzewa
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Łódź stała się drugim co do wielkości ośrodkiem miejskim w kraju. Koloryt miastu dodawały liczne mniejszości narodowe (w 1931 r. wśród 357 tys. mieszkańców Łodzi było 59% Polaków, 31,7% Żydów oraz 8,9% Niemców)**. Wówczas powstawały także liczne stowarzyszenia sportowe. Na początku 1922 roku działacze widzewskiej Polskiej Partii Socjalistycznej wystąpili z inicjatywą utworzenia Robotniczego Towarzystwa Sportowego Widzew, stąd rok ten uznawany jest przez wielu historyków za pierwszy w dziejach klubu.
RTS Widzew historyczny herb Znak klubu z tamtego okresu, zawierający charakterystyczny laurowo-dębowy wieniec, został uwieczniony na odznace oraz winiecie z 1930 roku.

Reaktywacja po II Wojnie Światowej
Po wojnie wznowiono działalność RTS Widzew, tak jak innych łódzkich klubów (ŁKS, ZZK i Zjednoczonych). Klub pozostawał w cieniu lokalnych rywali do 1948 roku, gdy „Widzewiacy” awansowali do I ligi (debiutując wygranym 4-3 meczem z poznańskim KS ZZK – późniejszym Lechem).

1949 rok przyniósł reorganizację polskiego sportu, Widzew stał się Włókniarskim Klubem Sportowym. Do 1955 roku nazwy klubu brzmiały: Związkowe Koło Sportowe przy Zakładach Przemysłu Bawełnianego im. 1 Maja Włókniarz-Widzew Łódź, potem WZKS Widzew. Kuriozalne, że także ŁKS należał do zrzeszenia Włókniarz (i został uznany za wiodący klub w mieście).

RTS Widzew historyczny herb Możemy domniemywać, że znak ZS Włókniarz był reprezentatywny dla tego okresu. Drugi zamieszczony tu emblemat – RKS Widzew – został opracowany na bazie odlogo (wydanej w 1952 roku – jak pisał A. Gowarzewski w „Encyklopedii Piłkarskiej Fuji”***). Pojawia się wątpliwość, jak możliwe było wydanie odlogo RKS trzy lata przed przyjęciem przez klub takiej nazwy (czy odznaka pochodzi z późniejszych czasów, czy WZKS funkcjonował nieoficjalnie jako RKS?). Robotniczy Klub Sportowy Widzew funkcjonował do 1957 roku, gdy klub powrócił do nazwy RTS Widzew.

Korekta historii
Na odznace RKS widnieje także rok 1910, wygrawerowany pod szarfą z akronimem – widać więc próby nawiązania klubu do tradycji przedwojennego TMRF… W 1960 roku świętowano w Łodzi 55. rocznicę „walki łódzkich robotników podczas rewolucji 1905”****, przy okazji odbył się jubileusz 50-lecia RTS Widzew. Z tamtego okresu pochodzą pierwsze logo z wyeksponowanym rokiem 1910.

RTS Widzew historyczny herb Dodam, że funkcjonowało kilka wersji znaku, ja bazowałem na odznace przyrównując do emblematu z okładki monografii wydanej z okazji 60-lecia. Na okładce programów meczowych znak był inaczej wyrysowany (monochromatyczny konturowy rysunek – możliwe, że był to wzór opracowany przez wydawcę). Także inne wersje pojawiały się na odznakach i proporczykach, trudno ocenić która byłą najwłaściwsza. Logo po prawej umieszczane było na materiałach poligraficznych od początku lat 90-tych XX wieku, wersję tę także zarejestrowano w Urzędzie Patentowym, stąd wydaje się, że wówczas znak został zestandaryzowany.

Błyszczące logo wieńczy losy klubu
Logo, które zamieściłem pod tytułem wpisu obowiązywało do czasu utworzenia spółki akcyjnej (2007 rok). Wtedy to pojawił się KS Widzew Łódź SA i lekko zmodyfikowano rysunek znaku. W sezonie 2008/09 pojawił się emblemat z „efektami specjalnymi” (imitującymi złocenia).

RTS Widzew historyczny herb Co zastanawiające, listki przy dolnym łączeniu wieńca pozbawione są oczek, zawsze zastanawiałem się czy to celowe działanie (?), czy niezauważony błąd programu graficznego (czasem programy „zlewają” ścieżki połączonych obiektów, w skutek czego kolor pojawia się w miejscu, w którym powinna być przezroczystość). W każdym razie, „świecidełkowaty” emblemat używany był do momentu postawienia spółki w stan likwidacji (w połowie 2015 roku). Do dzisiaj funkcjonuje na dawnej oficjalnej stronie klubu http://widzew.pl i – co ciekawe – liście na spodzie wieńca odzyskały swoje”oczka”!

Ocena znaku
Od kwietnia 2016 roku RTS Widzew znowu korzysta ze swojego historycznego emblematu (gdy pierwotnie pisałem ten artykuł prawami do znaku rozporządzał syndyk i trudno było stwierdzić, jak potoczą się jego dalsze losy).

W grudniu 2015 roku oceniłem więc znak RTS, który najdłużej obowiązywał (widoczny pod tytułem wpisu). Jego zaletą jest staranne wyrysowanie i nietypowa forma flagi rozpiętej na poprzeczce otoczonej ozdobnym wieńcem. W odróżnieniu do wielu polskich znaków sportowych, wieniec nie jest tu zbędnym elementem, a cała konstrukcja logo wręcz opiera się na nim (logo niektórych klubów szwedzkich, np. Örebro SK, mają podobną kompozycję).

Na pierwszy rzut oka logo Widzewa nie przypadło mi do gustu, ale z czasem doceniam jego odmienność (i dokładność narysowania, co przy takich skomplikowanych znakach nie jest oczywiste).


Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 3,6

* „Kolekcja klubów – Widzew” A. Gowarzewski str.33
**https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA
dostęp: 2015/12/10
***„Kolekcja klubów – Widzew” A. Gowarzewski str.33
***tamże str.92
****https://www.laczynaswidzew.pl/-/skarb-odzyskany-herb-widzewa-tylko-dla-widzewa-
dostęp: 2016/04/03