Łódzki Klub Sportowy herbHistoria ŁKS przypomina układ liter w ich monogramie. Przeplatają się tam udane jubileusze – w 1958 i 1998 wywalczyli Mistrzostwo Polski – z mniej szczęśliwymi (tuż za podium 1978, 1988) i katastrofalnymi, gdy w 1938, 1968 opuszczali ekstraklasę.


© Autor: Jakub Malicki

[Zaktualizowany wpis z 24/02/2016 – w lipcu 2019 znak ŁKS został odświeżony]

Ważny to klub dla naszego sportu, jedna z pierwszych polskich drużyn futbolowych utworzonych w zaborze rosyjskim, wbrew trudnościom sprawianym przez carską administrację.

Łódzki Klub Sportowy zajmuje 6. miejsce w tabeli wszech czasów ekstraklasy piłkarskiej, także utytułowany w innych dyscyplinach, jak: koszykówka żeńska (1967, 1972, 1973, 1974, 1982, 1983, 1986, 1987, 1997) i męska (1953), siatkówka żeńska (1983) i męska (1931, 1932) czy piłka ręczna kobiet (hazena, 1929, 1932, 1933) i męska (1939) oraz boks (1947, 1948).

Przy opisie każdego klubu staram się wyszczególnić istotne zmiany jego znaku, powodowane zwykle okolicznościami historycznymi, zmianą nazwy lub korektą symboliki. W przypadku ŁKS zadanie na pozór banalne, bo od początku funkcjonują dwa główne symbole: flaga i monogram, jednak… do końca XX wieku ukazało się ponad 100 (!) odznak klubu i nawet jeśli wliczamy okolicznościowe i sekcyjne, jest to tyleż imponujący co kłopotliwy zbiór dla opisującego historię znaku. Trudno bowiem precyzyjnie określić, która wersja znaku obowiązywała w danych latach (na odznakach i innych materiałach pojawiały się naprzemiennie zmodyfikowane wzory, nie widać jakiejś zasady w stosowaniu któregoś).

Podzielę więc losy klubu na pięć etapów, z zastrzeżeniem, że przytoczone znaki są jedną z wersji obowiązujących w danym okresie.

Etap I: Flaga

Jak wiemy, Łódź przywitała XX wiek w okowach Imperium Rosyjskiego, a pierwsze towarzystwa sportowe we włókienniczym mieście zakładali Niemcy. Władze rosyjskie przychylniej patrzyły na niemieckie drużyny, Polakom utrudniano organizowanie się z obawy przed jakimikolwiek zrywami niepodległościowymi.

Pierwszym polskim klubem w Łodzi była „Łodzianka”, założona w 1908 roku przez Henryka Lubawskiego oraz Arnolda Heimana i Jerzego Hirszberga drużyna występująca w białych strojach.* Następnie opracowano statut klubu, w którym korekcie uległa nazwa (Łódzki Klub Sportowy) i barwy (biało-czerwone). Statut czekał  na rejestrację do 1909 roku, urzędnicy piotrkowskiej guberni zakwestionowali bowiem widniejące w nim barwy ŁKS-u. Dopiero zmiana czerwonego na czarny umożliwiła rejestrację klubu.

Łódzki Klub Sportowy herbPierwszym znakiem klubu była więc biało-czarno-biała flaga z napisem ŁKS, którą opracowałem na bazie odznaki z katalogu wybitnego łódzkiego kolekcjonera, Sławomira Strycharskiego. Zdjęcie tego emblematu pojawia się także w książce Piotra Chomickiego i Leszka Śledziony** (udostępnione przez Oddział Sportu i Turystyki Muzeum Miasta Łodzi), jako upamiętnienie mistrzostwa Łodzi z 1912 roku.

Łódzki Klub Sportowy herbDrużyna ŁKS z 1913 roku; Źródło: https://audiovis.nac.gov.pl/

Flaga biało-czerwono-biała została utrwalona m.in. na odznace okolicznościowej z okazji Mistrzostwa Klasy A z 1921 roku (ale była też na zwykłej). Warto zwrócić uwagę, że zawierała monogram oraz pełną nazwę klubu.
Łódzki Klub Sportowy herbFlaga widoczna po prawej pochodzi z późniejszego okresu, była to jedna z wielu wersji przewijających się na pamiątkach oraz odznakach (na niektórych miała złoty napis „Ł.K.S” oraz złoty obrys oddzielający pola flagi). Emblemat ten był zarejestrowany w Urzędzie Patentowym, miał tam czarne kontury zamiast złotych.

Etap II: Przeplatanka

Kompozycja liternicza używana od początku istnienia klubu, widniejąca na koszulkach piłkarzy oraz klubowych drukach z początku XX wieku. Symbol ten jest znakiem ŁKS także w dzisiejszych czasach, choć w XXI wieku drużyna piłkarska nie miała prawa do jego używania.

Łódzki Klub Sportowy herbKształt liter jak i detale kompozycji różniły się nieco przez lata, wybrałem kilka najbardziej charakterystycznych (widniejących na przedwojennych koszulkach, niekiedy na białej tarczy; wersja widoczna poniżej z prawej pochodzi z późniejszych lat).

Łódzki Klub Sportowy herb

Łódzki Klub Sportowy herbDrużyna szczypiornistów ŁKS z 1935 roku; Źródło: https://audiovis.nac.gov.pl/

Z czasem „przeplatanka” trafiła na czerwoną tarczę, gdzie litery były w kontrze, na niektórych pamiątkach z dodatkowym złotym konturem.

Łódzki Klub Sportowy herbŁKS był wśród klubów, które założyły ligę w 1927 roku. W pierwszoligowym debiucie (3 kwietnia 1927 przeciwko Klubowi Turystów „Ełkaesiacy” zwyciężyli 2:0 na boisku rywala, przy Rynku Wodnym w Łodzi). Kolejne 11 sezonów drużyna występowała w najwyższej polskiej lidze piłkarskiej.

Łódzki Klub Sportowy herbDrużyna ŁKS po zwycięstwie nad Garbarnią w 1935 roku; Źródło: https://audiovis.nac.gov.pl/

Wybuch II wojny światowej przerwał losy klubu, jednak tuż po wyzwoleniu Łodzi spod okupacji niemieckiej – ŁKS został reaktywowany. W pierwszych powojennych Mistrzostwach Polski w 1946 roku, drużyna „biało-czerwono-białych” zajęła 4. miejsce.

Etap III: ZS Włókniarz

W 1949 roku klub trafił pod „opiekę” zrzeszenia Włókniarz, stając się najważniejszym klubem Łodzi. W 1952 roku ŁKS spadł jednak z ekstraklasy, ale na krótko – dwa lata później łódzcy piłkarze zdobyli wicemistrzostwo Polski (jako beniaminek 1. ligi)!

Łódzki Klub Sportowy herbJako klub należący do ZS Włókniarz, łodzianie mogli używać znaku zrzeszenia (powyżej z lewej), choć pojawiła się także zmodyfikowana wersja, zawierająca nazwę klubu.

W 1956 roku przywrócono nazwę ŁKS, a klub osiągnął kolejne sukcesy: Puchar Polski i 3. miejsce w 1. lidze w 1957 roku oraz Mistrzostwo Polski w jubileuszowym, 1958 roku. Półwiecze istnienia uświetnili więc podopieczni Władysława Króla tryumfem w lidze, odnosząc 13 zwycięstw i 6 remisów. Debiut w europejskich pucharach okazał się katastrofą, 9 września 1959 roku łodzianie zostali rozgromieni przez luksemburski Jeunesse Esch 0-5. W rewanżu u siebie wygrali zaledwie 2-1 i odpali z rozgrywek o Puchar Europejskich Mistrzów Krajowych.

Drugi tytuł Mistrza Polski w piłce nożnej ŁKS wywalczył na 90-lecie istnienia, czyli w 1998 roku, gdy właścicielem klubu był Antoni Ptak, biznesmen ze Rzgowa.

Etap IV: ŁKS-Ptak

W 1995 roku wydzielono z klubu sekcję piłkarską, zmieniono nazwę na SPN ŁKS-Ptak oraz logo, dodając człon sponsorski. Na koszulce piłkarze nosili wciąż „przeplatankę” o nieco zagęszczonej formie (poniżej z lewej).

Łódzki Klub Sportowy herbOpracowany znak na kwadratowej tarczy z zaokrąglonymi narożnikami zestawiał logotyp sponsora z przeplatanką. Z tego okresu warto zapamiętać dwumecz w eliminacjach Ligi Mistrzów, swoiste „włókiennicze derby europejskie”, czyli rywalizację przeciwko Manchester United (0-2, 0-0). W I rundzie Pucharu UEFA łodzianie nie podołali AS Monaco (1-3, 0-0).

W 2000 roku ŁKS spadł z ekstraklasy, a pół roku później Antoni Ptak wycofał się ze sponsorowania klubu.

Etap V: Zmiany w XXI wieku

Nowe stulecie łodzianie rozpoczęli w na zapleczu ekstraklasy. Nie był to łatwy okres w dziejach klubu, który w pierwszym sezonie ledwo utrzymał się w II lidze. W 2006 roku jednak niespodziewanie ŁKS (wraz z Widzewem) wrócił do Ekstraklasy. Założono wówczas spółkę akcyjną, jednak kłopoty finansowe i przestarzały stadion były powodem nie przyznania klubowi licencji na grę w Ekstraklasie 2009/10. ŁKS został więc zdegradowany po trzech sezonach do II ligi (zwanej wówczas 1. ligą).

Łódzki Klub Sportowy herbPo dwóch sezonach na zapleczu ekstraklasy „Ełkaesiacy” wrócili do najwyższej ligi, jednak tym razem tylko na rok. Co ciekawe, znak klubu miał być zlicytowany (za 2 mln. zł), władze spółki przyjęły w 2010 roku nowy herb (widoczny powyżej z prawej). W 2012 roku ŁKS odzyskał prawa do historycznego logo, ale nie był to koniec kłopotów klubu. W 2013 roku został wycofany z rozgrywek I. ligi, więc sezon 2013/14 rozpoczął w łódzkiej IV lidze. Po roku udało się awansować do III ligi, gdzie ŁKS spotkał inną drużynę „po przejściach”, warszawską Polonię (remis 1-1 we wrześniu 2014, zwycięstwo 2-1 w maju 2015),

Ocena znaku [luty 2016 r.]

Symbol ŁKS – słynna „przeplatanka” to jeden z kultowych znaków w polskim sporcie i jednoznacznie kojarzący się z łódzkim klubem. Taka kombinacja liternicza nie jest wybitnie oryginalna, jednak należy docenić jej nietypowy charakter pośród współczesnych herbów polskich klubów.

Obecnie logo klubu stanowi „przeplatanka” koloru czerwonego osadzona na białym kole (jak widzimy powyżej, w przeszłości zdarzały się białe litery na czerwonym tle). Znak dość dokładnie wyrysowany, jedynie wątpliwości budzi górne wykończenie „S” (na niektórych materiałach kreska dociągnięta jest pod ramię „K”, na innych ścięta skośno).

Łódzki Klub Sportowy herbW historycznych znakach ten element różnie wyglądał, najlepszym rozwiązaniem było pionowe ścięcie końcówki „S”, jak na monogramie sprzed II wojny światowej.

Druga rzecz, która wymagałaby dopracowania to „okienko”, które pojawiło się w obecnym znaku przez niedociągnięcie kreski „K” do dolnej „Ł”.

Łódzki Klub Sportowy herbPodobny wzór funkcjonował już w latach 70-tych, wydaje się że do tego okresu nawiązuje obecny kształt „przeplatanki”. W tej kwestii także lepiej prezentował się przedwojenny znak, czy nawet „przeplatanka” widniejąca na koszulkach ŁKS-Ptak w latach 90-tych. Także ukośna kreska „Ł” niepotrzebnie została odcięta od reszty litery, wprowadza to mniejszą czytelność znaku.

Wydaje się, że znak Łódzkiego Klubu Sportowego wymaga delikatnego odświeżenia, korekty optycznej odstępów między literami i poprawy wyżej wymienionych detali. Otrzymuje ode mnie wysoką notę, ciekawe jak Wam podoba się ten emblemat?

Łódzki Klub Sportowy herb

Jak oceniasz obecne logo Łódzkiego Klubu Sportowego

  • 4 #wartościowe (45%, 10 razy oceniany)
  • 3 #poprawne (36%, 8 razy oceniany)
  • 5 #doskonałe (18%, 4 razy oceniany)
  • 2 #niedopracowane (0%, 0 razy oceniany)
  • 1 #koszmarne (0%, 0 razy oceniany)

Ilość głosów: 22

Loading ... Loading ...


Ocena polskielogo.net:

Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy

Średnia ocena: 3,8


Zmiana znaku w 2019 r.

Łódzki Klub Sportowy herb
W 2018 roku Łódzki Klub Sportowy świętował jubileusz 110-lecia, wykorzystując znak opracowany przeze mnie dla celów tego serwisu. W maju 2019 r. wespół z przedstawicielami ŁKS postanowiliśmy, że dopracujemy historyczny projekt (by w pełni odpowiadał dzisiejszym realiom cyfrowym) oraz przygotuję księgę znaku.

Powyższa animacja obrazuje proces powstawania nowego znaku.

Łódzki Klub Sportowy herb


Źródła:

*Andrzej Bogusz: Dawna Łódź sportowa 1824-1945; Łódź 2007

*Józef Hałys: Polska piłka nożna; Kraków 1970
str. 273

**Piotr Chomicki, Leszek Śledziona: Historia sportu, tom I; Rozgrywki piłkarskie w Łodzi 1910-1919;
str. 34