Pogoń Katowice logo klubuZnaki polskich klubów z międzywojnia miały duszę! Co prawda nie były to wyrafinowane formy plastyczne, ale trzeba docenić ich wyrazisty charakter i ważną symbolikę. Dziś przyjrzymy się jednemu z takich herbów – należącemu do katowickiej Pogoni.

Biały i niebieski, dawne barwy polskiej części Górnego Śląska, nieprzypadkowo widnieją w statutach klubów założonych w 1920 roku na śląskich ziemiach. Wówczas powstawały tam kolejne kluby sportowe, wymieńmy najbardziej znane: Pogoń Katowice i Śląsk Świętochłowice (w lutym), Naprzód Lipiny (w marcu) czy Ruch Wielkie Hajduki (w kwietniu). Zostały założone przy wsparciu Komisariatu Plebiscytowego, w celu krzewienia idei patriotycznych wśród polskiej młodzieży i ochrony przed germanizacją w niemieckich klubach sportowych.

Jedynym klubem spośród wyżej wymienionych, który nie dotrwał do obecnych czasów, była Pogoń. Zniknęła wraz z reorganizacją polskiego sportu, gdy wraz z Baildonem i Słowianem weszła w skład Zrzeszenia Sportowego Stal, zaś w trakcie odwilży wojewódzcy działacze komunistyczni uniemożliwili jej wskrzeszenie. [1] Pocieszeniem dla katowiczan mogło być wówczas jedynie przywrócenie nazwy miasta, po trzyletnim (1953-56) funkcjonowaniu jako Stalinogród.

Sukcesy w piłce ręcznej
Pogoń powstała jako klub piłkarski[2], ale w latach 30-tych miała jedną z silniejszych sekcji piłki ręcznej (wówczas 11-osobowej) w kraju. Co ciekawe, mecze ręcznej rozgrywane były wówczas na boisku trawiastym o wymiarach porównywalnych do futbolowego.

Pogoń Katowice logo klubuMecz piłki ręcznej Pogoń Katowice – KSZ Akademicki Wrocław w 1934 roku; Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

W 1930 roku rozegrano pierwsze Mistrzostwa Polski w piłce ręcznej mężczyzn na takim boisku, a w rozgrywkach tryumfowała Cracovia.[3] Drugie miejsce zajęła Pogoń Katowice. 4 lata później to katowiczanie nie mieli sobie równych, zdobywając tytuł najlepszej drużyny w Polsce. W 1935 roku obronili pierwsze miejsce, przed wojną dorzucając jeszcze do sukcesów tytuł wicemistrza (1939) i brązowy medal (1937). Najbardziej utytułowany klub przedwojenny w polskiej piłce ręcznej prowadził także inne sekcje (m.in. hokej, lekkotletykę, tenis i piłkę nożną).

3"PogońSymbol Pogoni na koszulkach lekkoatletów katowickiego klubu; 1934 rok; Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Pazurek trafił do Ligi
W futbolu katowiczanie nie odnieśli porównywalnych sukcesów, choć należeli do czołowych śląskich klubów. W 1924 roku potrafili pokonać 2-1 silną niemiecką drużynę Beuthen 09, rozgromili 5-1 AKS Królewska Huta i podbili Ruch 3-2!

Apogeum formy sportowej drużyna futbolowa osiągnęła w 1928 roku, gdy „Pogoniarze” wygrali śląską klasę okręgową, dostając szansę awansu do Ligi. W pierwszej fazie rozgrywek trafili na sosnowiecką Victorię (8-1 i 3-0 walkowerem) i Garbarnię (2-1, 0-2). Identyczny bilans punktów spowodował konieczność rozegrania dodatkowego meczu przeciwko krakowianom, na neutralnym stadionie. W Bielsku ulegli 1-2 i to Garbarnia awansowała do następnej fazy eliminacji, gdzie pobiła ŁTSG i Polonię Przemyśl, dostając się do Ligi państwowej. Oprócz awansu, Pogoń straciła swojego napastnika na rzecz drużyny z Ludwinowa – Karola Pazurka, 16-krotnego reprezentanta Polski.

W reprezentacji Polski zagrali także inni zawodnicy Pogoni, że wspomnimy występujących przed wojną Pawła Lubinę (2 mecze) i Edwarda Konietzny’ego (mecz przeciwko Rumuni), a w latach 40-tych Antoni Janik (7 meczów).

Niewiele pamiątek zostało po klubie, którego stadion – wybudowany w 1925 roku – mieścił się w pobliżu Parku Kościuszki. Dzisiaj znajduje się tam obiekt lekkoatletyczny należący do AWF. Do narysowania herbu klubu wykorzystałem skan odznaki.

Opinia o znaku
I jak to z odznakami, niektóre szczegóły wymagają interpretacji rysownika. Mamy tutaj bowiem sylwetkę rycerza na wspiętym koniu, symbol Pogoni, której detali możemy się jedynie domyślać (porównując z innymi rycinami tego symbolu z czasów międzywojennych).

Moją uwagę zwrócił kształt tarczy, wielce oryginalny, który przypomina mi kieł… ale też niefrasobliwe rozmieszczenie nań liternictwa (powodujące osłabienie czytelności napisów).

Dzisiaj trudno oceniać precyzję wykonania, wszak mamy do czynienia ze wzorem niedoskonałym, jakim jest odznaka, ale też unikatowym i herb ten należy ocenić pozytywnie. Żałuję, że klub nie dotrwał do dzisiejszych czasów, z jego szlachetnym rodowodem mógłby zostać ikoną katowickiego sportu.


Logo Pogoni Katowice

Jak oceniasz znak Pogoni Katowice?

  • 3 / poprawny (66%, 343 razy oceniany)
  • 4 / wartościowy (26%, 135 razy oceniany)
  • 5 / doskonały (8%, 42 razy oceniany)

Ilość głosów: 520

Loading ... Loading ...


Ocena polskielogo.net:

Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 3,2

[1] http://www.sport.pl/sport/1,69628,1613549.html
dostęp: 2016/10/25

[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Pogo%C5%84_Katowice
dostęp: 2016/10/25

[3] https://pl.wikipedia.org/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_pi%C5%82ce_r%C4%99cznej_m%C4%99%C5%BCczyzn
dostęp: 2016/10/25

[4] Księga pamiątkowa 80 lat OZPN Katowice, Katowice 2000