WIMA Łódź logo klubu„Whichever way you throw me, I stand” to motto mieszkańców brytyjskiej Wyspy Man[1], do którego nawiązuje ich godło z trzema nogami. Dziś przeczytacie o triskelionie z polskiego Manchesteru i trzech powodach, dla których ten symbol nie powinien kojarzyć się dobrze fanom RTS.

Kilka miesięcy temu popełniłem wpis o dziejach sponsoringu sportowego w Polsce, doszukując się jego zalążków w reorganizacji z 1949 roku. Wspomniałem także, że już przed II wojną światową powstawały pierwsze kluby przy zakładach pracy. Dziś o jednym z nich, założonym w 1928 roku Klubie Sportowym WIMA (skrótowiec od Widzewskiej Manufaktury). Skąd wziął się w międzywojennej Łodzi klub o tak wielce oryginalnej nazwie?

Genezą tworzenia klubów fabrycznych pod koniec lat 20-tych XX wieku była uchwała Rady Ministrów z 1926 roku,[2] która obligowała m.in duże zakłady przemysłowe do tworzenia ośrodków wychowania fizycznego (ale też przysposobienia obronnego). Tak powstały m.in. poznańskie HCP (w 1927 roku przy zakładach Cegielskiego) czy łódzkie kluby, m.in.: KS IKP (założony w 1928 roku przy zakładach I.K. Poznański), KS Geyer (1927 r. przy zakładach Geyera), KP Zjednoczone (1928 r. przy fabryce Scheiblera i Grohmana) czy wreszcie WIMA przy Widzewskiej Manufakturze.*

Ostatnia wymieniona fabryka stała się głównym ośrodkiem modernizacji Widzewa, u progu XX wieku wsi rolniczej leżącej na wschód od Łodzi, stopniowo do niej przyłączanej. Twórcą zakładów bawełnianych był Juliusz Kunitzer, przedsiębiorca i filantrop, postać niezwykle dramatyczna. Z jednej strony zasłużony dla rozwoju miasta, ale też znienawidzony przez pracowników swoich fabryk za nieludzkie warunki socjalno-bytowe i chęci tłumienia strajków przy pomocy wojska. Został zastrzelony przez PPS-owców podczas podróży tramwajem w 1905 roku.[3]

Widzewska ManufakturaWidzewska Manufaktura w 1910 roku; Źródło: http://lodz.fotopolska.eu/332831,foto.html

Po śmierci Kunitzera zmieniono nazwę zakładów (wcześniej brzmiała Towarzystwo Akcyjne Heinzel i Kunitzer), a stery w fabryce objął Oskar Kon, ojciec Maksymiliana, późniejszego prezesa KS WIMA. Dodajmy, że pracownicy fabryki Kunitzera założyli widzewskie Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego, do którego tradycji nawiązuje RTS Widzew.

Chęć uczynienia TMRF protoplastą KS WIMA – powód pierwszy
Jak możemy wyczytać w książce A. Bogusza[4], do dziedzictwa TMRF chętnie przyznawali się także założyciele KS WIMA, ale czy mieli ku temu powody?

WIMA Łódź logo klubuWydaje się, że poza miejscem pracy sportowców, nic nie łączyło obu podmiotów, a klub Widzewskiej Manufaktury powstał z inicjatywy odgórnej, tj. zarządców fabryki (wspomniany Maksymilian Kon), za to TMRF stworzyli pracownicy niższego szczebla.

Przechwyt zawodników – powód drugi
WIMA była majętnym klubem, początkowo 9-sekcyjnym, by przed wybuchem II wojny światowej rozwinąć strukturę o kolejne 10 dyscyplin. Poza futbolem, uprawiano tam z sukcesami m.in. boks, lekką atletykę, tenis, strzelectwo czy kolarstwo. Na terenie zakładów, przy Rokicińskiej 82, wybudowano kompleks sportowy ze stadionem, kortami i boiskami do gry w siatkówkę i koszykówkę. Robotniczy Widzew miał trudniej, brakowało finansów na dokończenie stadionu, zawodnicy odchodzili do innych klubów mamieni posadami w ich opiekuńczych zakładach. W latach 30-tych zdolni widzewiacy zasilali kadrę także KS WIMA, dzięki czemu klub ten doczekał się silnej drużyny piłkarskiej (grającej w klasie A od 1932 roku).

WIMA Łódź logo klubuDrużyna piłkarska KS WIMA w 1936 roku; Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Ledwie punktu zabrakło fabrycznemu zespołowi w 1938 roku, by dostać się do eliminacji o Ligę (wówczas wyprzedził ich Union-Touring, który następnie zakwalifikował się do ekstraklasy). RTS zajął wtedy ostatnie miejsce w klasie A i spadł do niższej ligi.

Powojenna fuzja – powód trzeci
Po II wojnie światowej KS WIMA została reaktywowana, jednak nie odniosła większych sukcesów. Podczas reorganizacji sportu została połączona z sąsiednimi Podgórzem i Widzewem, by trafić pod patronat Widzewskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego „1 Maja” (jednego z trzech podmiotów, na które podzielono Widzewską Manufakturę, obok Wifamy i Anilany).

WIMA Łódź logo klubuFuzja miała dać Widzewowi m.in. nowy stadion, skończyło się na przeprowadzce na tereny przy ul. Armii Czerwonej 80 (przed wojną Rokicińskiej 82, gdzie grała WIMA, obecnie al. Józefa Piłsudskiego 138). Splotły się więc losy widzewskich drużyn, lecz wkrótce straciły swe nazwy po wcieleniu do zrzeszenia Włókniarz, a miano WIMA nie widniało już nigdy na piłkarskiej mapie Polski. Włókniarski Widzew zleciał do 3. ligi, przez 20 lat nie mogąc wydostać się stamtąd…

Zakłady Przemysłu Bawełnianego (od 1990 noszące imię WI-MA) funkcjonowały do 2009 roku. Wtedy zamknięto ostatnią przędzalnię bawełny w Polsce. Teraz budynki stają się ośrodkiem „przemysłów twórczych”.

Opinia o znaku
W tej gonitwie po losach sportowej wizytówki widzewskiej fabryki umknął mi znak KS WIMA, którego wyróżnikiem stał się triskelion. Motyw trzech nóg połączonych centralnie, obróconych względem siebie o kąt 120 stopni, nie jest wyjątkowym symbolem dla Widzewskiej Manufaktury. Występuje na fladze (i w herbie) wspomnianej Wyspy Man, jest także symbolem Sycylii (tam wkomponowano głowę meduzy na środku triskelionu). W sporcie znakiem tym posługuje się austriacki klub First Vienna FC.

WIMA Łódź logo klubuTrudno jednoznacznie stwierdzić jak ten symbol postępu dzięki rywalizacji trafił do Łodzi. Zachował się na wielu materiałach, lecz nigdy w jednolitej formie, na papeterii i odznakach różnił się choćby umiejscowieniem liter i obrotem triskelionu.

WIMA Łódź logo klubuNa winietach, które można obejrzeć w łódzkim Muzeum Sportu i Turystyki widzimy monochromatyczną wersję znaku w dwóch różnych ułożeniach. Na odznakach litery umiejscowione są po skosie i taką wersję uznałem za najbardziej reprezentatywną dla klubu. Obrotowe logo, które woła „gdziekolwiek mnie rzucisz, będę stał”.

WIMA Łódź logo klubu

Jak oceniasz logo KS WIMA Łódź?

  • 4 #wartościowe (39%, 20 razy oceniany)
  • 3 #poprawne (35%, 18 razy oceniany)
  • 5 #doskonałe (24%, 12 razy oceniany)
  • 2 #niedopracowane (2%, 1 razy oceniany)
  • 1 #koszmarne (0%, 0 razy oceniany)

Ilość głosów: 51

Loading ... Loading ...


Ocena polskielogo.net:

Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 3,6

[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Flaga_Wyspy_Man
dostęp: 2016/10/06
[2] Andrzej Bogusz: Fabryczne kluby sportowe Łodzi; Łódź 1993
[3] https://pl.wikipedia.org/wiki/Juliusz_Kunitzer
dostęp: 2016/10/06
[4] Andrzej Bogusz: Fabryczne kluby sportowe Łodzi; Łódź 1993