Logo Roku 2019Równo sto lat temu, 20 grudnia 1919, rozpoczął się dwudniowy zjazd założycielski Polskiego Związku Piłki Nożnej. Przez dekady nikt nie wskazał dokładnie miejsca spotkania ani nazw klubów uczestniczących. Jako pierwsi publikujemy w sieci szczegóły, to których dotarł Paweł Gaszyński!


© Autor: Paweł Gaszyński; Herby klubów © Jakub Malicki

Dotychczas w literaturze jako miejsce jego odbycia wskazywany był lokal na Dynasach w Warszawie, przy ul Oboźnej 1. To miejsce wskazywała w swojej zapowiedzi lwowska „Gazeta Poranna” z 5 grudnia, czyli na ponad dwa tygodnie przed jego rozpoczęciem. Inne tytuły prasowe wspominając o mającym mieć miejsce zjeździe wskazywały jedynie miasto. W relacji z jego przebiegu „Ilustrowany Kurier Codzienny” wskazywał, że był problem z lokalem, bo ten przeznaczony na obrady był zajęty, ponadto wypominał organizatorom niepunktualność, która bardzo nie podobała się delegatom z Małopolski oraz Poznania. Jednak zarówno ta gazeta, jak i inny krakowski dziennik „Goniec Krakowski”, ograniczyły się do opisania przebiegu obrad oraz wypisania członków wybranego zarządu.

Całkiem niedawno, kończąc prace nad drugim wydaniem tomu 1919, jako jedną z ostatnich gazet przeglądałem warszawski „Przegląd Wieczorny”. Gazeta ta najdokładniej opisała przebieg zjazdu założycielskiego PZPN. Poza faktem, że podała aż 20 z 28 klubów, których przedstawiciele byli obecni, to wskazała konkretne miejsce, w którym to wszystko się odbywało. Był to budynek Wyższej Szkoły Handlowej, mieszczący się przy ul Koszykowej 9. Tam to właśnie, według największej odnalezionej przeze mnie relacji ze zjazdu, utworzony został ogólnopolski Związek Piłki Nożnej. Podczas dwudniowych dyskusji dokonano podziału na okręgi, opracowano regulamin dorocznych gier o mistrzostwo Polski oraz wybrano zarząd: prezesem został dr Edward Cetnarowski, wiceprezesem dr Jan Weyssenhoff oraz kpt. Józef Szkolnikowski, na sekretarza wybrano por. Orest Dżułyńskiego, na skarbnika Wacław Wojakowskiego oraz na kronikarza dra Józef Lustgartena.

„Przegląd Wieczorny” w swoim sprawozdaniu podsumował ten zjazd słowami: „Dwudniowe te obrady stanowią niesłychanie ważny krok naprzód w organizacji polskiego footballu. Samo stworzenie Centralnego Zw. którego brak paraliżował wszystkie poczynanie wywołuje przewrót, w rozwoju polskiej piłki nożnej. Pierwsze w dziejach naszego wychowania fizycznego porozumienie się rzeczywistych reprezentantów sportu polskiego z różnych dzielnic scałkowało nareszcie zupełnie różnorodne i w całkowicie odmiennych warunkach kształtujący się fotball dzielnicowy”.


Założyciele PZPN

Wedle informacji znalezionych w prasie przez Pawła Gaszyńskiego, wśród 28 założycieli Polskiego Związku Piłki Nożnej znalazły się następujące kluby:
Cracovia, Jutrzenka, Makkabi, Wisła z Krakowa, Czarni i Pogoń ze Lwowa, Akademicki Związek Sportowy, Korona, Makabi, Polonia z Warszawy, Łódzki Klub Sportowy, Klub Turystów i Sturm z Łodzi, Posnania, Warta z Poznania, BBSV, Hakoah, Sturm z Bielska/Białej oraz Polonia Przemyśl i Pogoń Stryj. Ich nazwy pojawiają się w dwóch informacjach prasowych „Przeglądu Wieczornego”. We wzmiance zapowiadającej zjazd pojawiają się także Unia Poznań i Polonia Łódź, a w drugiej – z podsumowaniem: Germania z Bielska oraz łódzki Dąb.


Więcej szczegółów w książce:

O tym, a także o innych piłkarskich wydarzeniach 1919 roku w Polsce, znajdziecie Państwo w pełni udokumentowane informacje we właśnie wydanym przeze mnie na nowo tomie serii „Zanim Powstała Liga”.

Logo Roku 2019